سیتریک اسید ، اسید آلی ضعیفی با سه یون هیدروژن است . معمولا در مرکبات دیده می شود . در بیوشیمی ، سیتریک اسید یک واسطه در چرخه ی سیتریک اسید به شمار می رود که در متابولیسم ارگانیسم های هوازی رخ می دهد .
بیش از یک میلیون تن سیتریک اسید هر سال تولید می شود . از آن به مقدار زیادی به عنوان یک عامل اسیدی کننده ، یک طعم دهنده و یک عامل کی لیت کننده استفاده می شود .
یک سیترات مشتقی از سیتریک اسید است که عبارت از نمک ها ، استر ها و آنیون پلی اتمی پیدا شده در محلول می باشد . یک نمک به عنوان مثال سیترات تری سدیم ، در حالی که یک استر سیترات تری اتیل است . فرمول یون سیترات در زمانی که قسمتی از یک نمک است به صورت C6H5O73− یا C3H5O(COO)33− نوشته می شود
برای اولین بار جدا سازی سیتریک اسید در سال 1784 توسط شیمیدان مشهور کارل ویلهام شیله صورت گرفت که آن را به صورت کریستالی شده از آب لیمو جدا کرد . سیتریک اسید می تواند به یک شکل بی آب یا به شکل یک مونو هیدرات دیده می شود . شکل بی آب از آب داغ کریستاله می شود ، در حالی که مونو هیدرات زمانی شکل می گیرد که سیتریک اسید از آب سرد کریستاله می شود . مونو هیدرات می تواند به فرم بی آب در دمای 78 درجه ی سانتی گراد تبدیل شود . سیتریک اسید هم چنین در اتانول مطلق ( 76 قسمت سیتریک اسید به ازای 100 قسمت اتانول ) در دمای 15 درجه ی سانتی گراد حل می شود . سیتریک اسید با نبود دی اکسید کربن بالای 175 درجه ی سانتی گراد از هم می پاشد .
کاربرد سیتریک اسید در بیوشیمی
سیترات یک عامل واسطه در چرخه ی TCA ( چرخه ی اسید تری کربوکسیلیک ، چرخه ی کربس ) محسوب می شود ، یک مسیر متابولیکی مهم برای جانوران ، گیاهان و باکتری ها . سیترات سنتاز چگالش اگزالواستیک با استیل-کوآ را برای تشکیل سیترات ، کاتالیز می کند . سیترات سپس به عنوان سوبسترا برای آکونیتاز عمل می کند و به اسید آکونیتک تبدیل می شود . این چرخه با دوباره ایجاد شدن اگزالواستات تمام می شود . این سری از واکنش های شیمیایی منبع دو سوم انرژی غذایی در ارگانیسم های پیشرفته است . هانز آدولف کربس جایزه ی نوبل فیزیولوژی یا پزشکی را برای این کشف دریافت کرد .
سایر نقش های زیستی ستریک اسید
سیترات می تواند به خارج از میتوکندری و به داخل سیتوپلاسم انتقال داده شود سپس به استیل-کوآ برای سنتز اسید های چرب و اگزالواستات ، تجزیه شود . سیترات یک تعدیل کننده ی مثبت این تبدیل است و به صورت آلوستری آنزیم کربوکسیلاز استیل – کوآ را تنظیم می کند که آنزیم تنظیم کننده در تبدیل استیل – کوآ به مالونیل – کوآ ( مرحله ای الزامی در سنتز اسید چرب ) به شمار می رود . به طور خلاصه ، ستیرات به سیتوپلاسم انتقال می یابد ، به استیل – کوآ تبدیل می شود که آن جا به مالونیل – کوآ توسط آنزیم کربوکسیلاز استیل – کوآ تبدیل شده که توسط سیترات به صورت آلوستری تنظیم می شود .
در بازار فروش مواد شیمیایی آزمایشگاهی سیتریک اسید مرک از کمپانی merck آلمان و نیز سیتریک اسیدسیگما آلدریچ موجودند
قیمت سیتریک اسید؛
برای اطلاع از قیمت اسید سیتریک می توانید درخواست خود را از طریق فرم زیر ارسال نمایید تا شرکت عرضه کنندۀ این محصول با شما تماس حاصل نمایند
◄ درخواست خرید خود را در فرم زیر برای ما ارسال کنید ►